Toen de diagnose ME
werd gesteld heb ik al wat gepraat over ME en wat het op dat moment
voor mij betekende. Het was echter zo dat ik de diagnose toen net heb
gehad, en ik het gevoel heb dat ik er inmiddels wat beter op in kan
gaan. Als eerste wil ik er op ingaan waarom de naam van de aandoening
zoveel voor mij betekend, en wanneer ik mijn aandoening probeer uit
te leggen zal het ook nog duidelijker worden waarom de naam CVS
gewoon niet voldoende is. Ik zal ook even uitleggen waarom SOLK ook
niet klopt.
ME is een ziekte die
een geschiedenis heeft die vindbaar terug gaat tot tweehonderd jaar
geleden, en waarschijnlijk ook daarvoor zou hebben bestaan, albeit
zonder diagnose. ME heeft vele namen gehad waar later op terug gegaan
is omdat het niet paste bij de nieuwe bevindingen. Na grote uitbraken
van de ziekte in de jaren 50 kreegt het de benaming benign myalgic
encephalomyelitis of
wat afgekort ME werd, omdat ze dachten ontstekingen te kunnen zien in
het brein bij de weinige overleden slachtoffers en in apen. Die
bevindingen konden echter niet gestaaft worden, en mensen begonnen te
vallen over het niet kloppende myelitis deel
in de naam. ME werd CVS, een naam die echter nog minder klopt dan de
naam ME zelf. CVS zet in zijn naam de Chronische Vermoeidheid naar
voren als zijnde het probleem waar deze aandoening om gaat. Alsof het
voornamelijk dit is, of zoals velen door de naam denken, enkel
vermoeidheid. Dat is incorrect, en de vermoeidheid is niet eens het
grootste probleem, het niet kunnen herstellen na dingen doen is het
grootste probleem.
Je
kan je voorstellen dat door die naam en door de vooroordelen, vele
patienten tegen muur oplopen in beide de zorg en in hun sociale leven
om hen heen. “Iedereen is wel eens moe.” is een vaak gehoorde
zin. De naam CVS roept automatisch onbegrip op. Maar ME is allang
bekend als een grote multisysteemziekte met klachten over het hele
lichaam heen, en de bevindingen vinden overal afwijkingen bij ME
patienten. CVS als naam past daar gewoon niet bij. Mensen blijven enkel de connectie leggen met enkel dat vermoeidheidsdeel. SOLK
past daar om die reden ook niet bij, want SOLK staat voor Somatisch
Onverklaarbare Lichamelijke Klachten, en zoals de wetenschap er nu
voor staat is ME misschien wel eens waar niet volledig nog gesnapt
maar het is zeer zeker niet onverklaarbaar, het is gewoon zeer
complex.SOLK is gewoon compleet en feitelijk incorrect.
Daarom
noem ik ME ME, maar mijn ME heeft niet de myelitis
deel waar zo een ophef over is. Mijn ME staat voor myalgic
encephalopathy. Het is namelijk
duidelijk dat bij ME het brein zeker wel het grootste deel er mee te
maken heeft maar de onsteking is niet duidelijk dus wordt in de naam
dus ook niet genoemd. Ik ben overigens niet degene die dat als naam
heeft verzonnen maar ik ben er zeker voor om de aandoening qua naam
daar dus in te veranderen. Ik
ben niet zo dat ik continu iedereen er op ga verbeteren op het gebruik van ME of CVS (wel natuurlijk bij SOLK of of Somataforme stoornis, nog zo´n term), dat is een
taak waar ik de energie niet voor heb en ik weet ook dat het vaker
wel dan niet echt niet slecht bedoeld is.
Het verschil kan uiteindelijk ook effect hebben op behandelingen, op wetenschappelijke onderzoeken, op allerlei dingen die uiteindelijk effectief belangrijk kunnen worden voor ons als patienten. Hoe serieuzer men iets neemt, hoe meer ze er voor doen, en een naam roept associaties op, en die associaties kunne positieve of negatieve gevolgen hebben. Het gaat dus niet alleen om hoe serieus de omgeving het neemt, maar de wereld. Al is hoe serieus de omgeving het neemt ook belangrijk, aangezien de reactie van je naaste omgeving, de hulp die ze hebben en begrip die ze kunnen tonen belangrijk zijn. Hoe minder onbegrip hoe beter kunnen we ook in deze situatie van uit gaan.
Wat
is ME voor mij nu dan? ME is voor mij duidelijk een
multisysteemziekte want ik ervaar de aandoening in alle aspecten van
mijn leven zo´n beetje. De klachten die ik zelf ervaar als het
moeilijkste om mee om te gaan is het feit dat ik zo slecht herstel
van zelfs de kleinste dingen en het effect dat de ME heeft op mijn
cognitieve klachten. Sommige klachten zijn echter klachten die ik kan
toeschrijven aan de ME en de POTS en soms de ME en de Fibromyalgie,
dus soms weet ik ook niet meer wat wat is. Die aandoeningen gaan
echter vaker wel dan niet hand in hand, en het is dus een patroon
waar ik niet als enige patient last van heb.
Zodra
ik ook maar 1 stap te ver gaat, ook maar iets doe dat mijn lichaam
als een no-go beschouwt, moet ik verschrikkelijk lang van die misstap
herstellen. Ook van simpele dingen als een verkoudheid moet ik vaak
erg lang herstellen. Het heeft een naam. Post-extertionele malaise en
ik zeg het alvast: Nee dat gaat niet over door een conditie op
proberen te bouwen door maar gewoon door te pushen over je grenzen,
dat maakt de klachten zelfs erger. Niet alleen door ernstige
spierzwakte, moet iemand met ME vanuit onder zijn grenzen starten met
het opbouwen en verleggen van die grenzen en nooit er over heen
gaan. Wat vervelend is, want we willen graag zoveel en dealen ook met
opgewonden uitgeputheid en gevoelens van high zijn en hyperactiviteit
waarin we dus zo graag zo veel willen doen. Maar inspanning werkt
niet zo zeer kalmerend voor ons, en we verliezen snel cognitieve
verwerking tijdens
inspanning, dus onze lichaam forceert dan gelukkig de rust voor ons.
Dat kan echter te laat zijn. Voor mij doet zeer kort wandelen, en
lichte yoga soms nog wel een kalmerend effect hebben. Veel meer kan
ik echter niet doen.
Mijn
lichaamsthermometer is erg van slag als ME-er, ik kan koorts hebben
zonder dat er iets te merken is op een echte thermometer of verhoging
krijgen van milde inspanning. Ik heb het dan weer warm, dan weer koud
alsof ik in de overgang zit en ik zweet overmatig veel, iets wat ik
enorm vervelend vind. Het is echt niet lekker wanneer je de puf hebt
gehad om eindelijk te douchen en dat je dan een paar uur later jezelf
al kan ruiken.
Over
douchen enzo gesproken, het is POTS waardoor douchen een probleem is,
maar ook door de ME gebruik ik veel hulpmiddelen, zoals een
douchestoel en zit ik ook daardoor voornamelijk in een rolstoel. Ik
heb allerlei aanpassingen moeten doen in mijn leven om te
functioneren en moet ook veel inleveren, hobbies en passies als
kunst, koken en schrijven worden dingen die ik enkel kan doen als ik
er de spaarzame energie voor hebt, en dat levert een gemis op. Vaak
moet ik veel keuzes maken want als ik het een ga doen kan ik het
ander niet doen. Deze maand heb ik gekozen om mee te doen met
NaNoWriMo, wat elke November is. Maar door mijzelf toe te leggen aan
het schrijven moet ik andere dingen dus weer laten varen. Zo gaat het
dus altijd. Mijn lichaam eist balans, en die balans moet ik niet
wegen op een gewone weegschaal maar een keukenweegschaal.
Ik
heb veel cognitieve en emotionele problemen, nu helpt het niet dat ik
psychische aandoeningen hebt (wat ook zijn oorsprong vind niet alleen
in trauma, maar ook afwijkingen in het brein trouwens) maar er is
zeker een wisselwerking met mijn ME hiermee. Ik heb veel
geheugenproblemen, korte en lange termijn, en wanneer het erg slecht
gaat worden dingen als gezichten herkennen steeds moeilijker voor
mij. Ik heb ook moeite iemands gezicht op te roepen als die persoon
niet in de buurt is. Mensen worden daardoor steeds meer anonieme
karakters voor mij op die momenten, zelfs al weet je wie zij zijn.
Maar je praat meer tegen herinneringen en emoties en wat je weet van
die personen, dan tegen een gezicht en dat is niet echt makkelijk.
Concentratie en visueel en auditief begrip is moeilijk, ik moet vaak
zinnen in boeken heel veel overlezen bv, terwijl ik een boek lees heb
ik het wanneer het uit is dus eigenlijk gerust 3 keer gelezen.
Ik
heb ook iets wat parafasie heet, en andere problemen met uitingen. Ik
draai woorden en letters om, of maak opeens compleet eigen woorden.
Ik kan ook woorden compleet vergeten om het interessant te maken.
Vergeet hoe ik dingen moet schrijven, alsof ik al een held was in
spelling en grammatica. Woorden zoals oksel om maar wat te noemen is
een woord die ik dus vergat. Ik kan de tijd verliezen, mij niet
werkelijk voelen of ruimteloos, ik ben ook snel gedesorienteerd. Kan
mij visueel niet focussen. Informatie die ik binnen krijg kan ik
sowieso niet zo goed ordenen.
Ik
heb helaas steeds meer problemen met overgevoeligheid voor licht,
geluid en emoties en mijn lichaam heeft daardoor overdreven reacties
op de extra input. Vooral geluid vormt hier een probleem in en ik
moet nu vaak veel buitenshuis doen met een koptelefoon op. Mijn angst
en paniek is ook erger, en mijn persoonlijkheid is door de aandoening
zeker veranderd. Ik voel mij, daar ik Borderline heb, soms bijna
alsof ik nu Borderline plus plus heb. Die
veranderingen en het feit dat ik snel pijn hebt en dingen snel zeer
doen zorgt er voor dat ik meer moeite hebt met intimiteit, knuffelen
ed, zelfs al wil ik het wel. Maar als Barend mij al aanraakt met een
te koude hand gil ik het al uit, want dat doet al zeer. Echt niet
fijn, en doordat het voor hem nooit duidelijk is wanneer wat wel en
niet gaat is het moeilijk een goed balans te vinden. Hij luistert
naar mij, maar een aandoening als ME komt met zoveel dingen, ik
onthou het amper, hoe kan ik het verwachten dat hij het allemaal
onthoud?
Ik
heb een ongelooflijk aantal spijsverteringsstoornissen en
voedselintoleranties en allergien, maar dat komt ook deels door de
PDS en de mogelijke MCAS, dat dat wat door elkaar loopt. Door ME heb
ik veel dorst, en voor POTS moet ik veel drinken dus dat komt dan wel
weer mooi uit. Somsheb ik periodes moeite met slikken of last van
geur- en smaakveranderingen. Ik moet nu bv elke dag frisse lucht in
huis krijgen, ongeacht het weer buiten en de kou omdat ik de geuren
van het huis overwelmend kan vinden. Ons huis stinkt echt niet hoor,
maar ik ruik elk beetje muffigheid of de kattenbakken supersnel. Of
ik een alcoholintolerantie heb zoals meesten met ME zal ik echter
nooit achter komen, want ik drink eigenlijk geen alcohol, vanwege
mijn medicijnen.
Er
zijn veel nieuwe en interessante hoofdpijnen in mijn leven, en oa
door een fructose-malabsorptie maar ook door de hypoglycemie die
velen met ME hebben heb ik snel last van een lage bloedsuiker. Ja
wel, ik die met mijn dikke kont geen diabetes heeft, heeft dat.
Briljant niet? Ik kan suiker niet schrappen uit mijn leven. Eet ik er
echter teveel van is het gelukkig ook een probleem, dat dan weer wel,
maar suiker kan enorm verslavend werken voor een pesoon als ik.
Naast
intolerantie voor geluiden, heb ik soms ook tinnitus, gehoorverlies
en oorpijn. Vaak samengaand met kaakpijn en aangezichtspijn.
Duizeligheid en vertigo, als ik niet al duizelig was van de POTS,
helpt de ME een handje mee. Balansproblemen ook. Mijn rare
oogdraaiingen die Barend laat schrikken of denken dat ik mijn ogen
naar hem rol, is ook ME. Ik ben trager met spreken, kom niet uit mijn
woorden, klink soms verward en onduidelijk, en dat wordt steeds erger
aan de hand van hoeveel moeier ik word.
Groots
plezier voor een ME-er is het immuunsysteem en hoe snel we ziek zijn
of griepachtige klachten hebben. We zijn enorm gevoelig voor
secundaire infecties en virussen. Snel keelpijn, gezwollen klieren,
lopende of verstopte neus, kriebelkeel, prikkelhoest, droge mond of
juist meer speeksel, longklachten in allerlei variaties , klachten
van maag-darm kanaal in allerlei variaties. We krijgen ook PMS en
depressie, wat een plezier. En we zijn ontzettend gevoelig voor
allergieen krijgen, of de symptomen. Tegenwoordig
kan ik, door of de ME of MCAS soms bekant meer niet eten dan wel, wat
een uitdaging op zich is.
Herinner
je nu ik nog in de lijst ben, dat ik nu alleen noem waar ik
voornamelijk mee te maken heb? Dit is niet de hele lijst van
potentiele klachten bij ME. Gewoon dat je dat even weet. Dat wij
gewrichts- en spierklachten hebben in allerlei vormen lijkt mij
duidelijk. Dat telt ook voor mij. Je kan het al merken aan hoe ik
loop. Ik heb ook veel pijn in spieren en gewrichten en ook trilingen
en krampen en veel last van onhandigheid door verlies van
coordinatie. Mijn bewegingen zijn vaak aarzelend, en ook mijn huid is
overigens pijnlijk en gevoelig bij aanraking en ik krijg ook snel
blauwe plekken. Kleintjes dat wel. Maar als Barend mijn arm grijpt om
mij tegen te houden van vallen, dan heb ik al vaak een mooie blauwe
afdruk van een vinger. Dit verschlt gerust dag per dag hoe erg ik
last heb van mijn huid. Ik kan ook vaak geen kleding dragen door die
klachten en doe het vaak dan ook niet als het niet nodig is. Dat is
mijn leven nu op dit moment. Scheelt dat ik al wel een halve nudist
was, haha.
Ik
heb tandproblemen, hormoonproblemen, ademhalingsproblemen. Al heb ik
als kind wel de diagnose chronische bronchitis gehad dus dat heeft er
zeker mee te maken ook. Mijn huid is bleek en ik krijg er snel
uitslag in, bv rode vlekken al van het douchen om maar wat te noemen.
Mijn haar is slecht, mijn nagels broos. Slapen geeft mij zelden rust,
hoeveel of weinig ik ook slaap en ik heb veel nachtmerries. Door de
POTS en die niet verkwikkende slaap is ´s ochtends wakker worden
praktisch altijd erg vervelend voor mij.
Ik
plas veel, ben mild incontinent, ben zeer gevoelig voor het weer, heb
allerlei oogklachten als tranende en droge ogen, soms ook jeukerig.
Mijn gewichtsproblemen kunnen ook nog eens samenhangen met de ME om
het leuk te maken. In ieder geval zoals je ziet is het een
bijhoorlijk indrukwekkend lijstje. Om eerlijk te zijn, mijn hoofd
tolt er gewoon nog van elke keer weer wanneer ik er naar kijk. Want
dit is niet zomaar even een lijstje waar ik er naar zit te kijken,
dit is mijn leven. Dit is mijn alledag, voor de rest van mijn leven
of tot ze een medicijn kunnen vinden voor de aandoening, en ik hoop
ten volle dat dit nog gebeurt ergens in de tijd dat ik leef.
Dit
is de reden waarom ME voor mij ME is, en niet CVS of SOLK, want zoals
je ziet, is het gewoon zoveel malen complexer dan dat een naam als
dat uitlegt. Een naam als ME is een naam die beter past bij hoe
serieus het is, en ook zorgt het er voor dat het serieuzer genomen
wordt, dat is gewoon helaas de realiteit. Wanneer ME serieus genomen
wordt, zal er meer geld gaan richting de wetenschappelijke
onderzoeken waar zoveel van ons de hoop op hebben gevestigd.
Onderzoeken die ons eindelijk zullen vertellen wat de waarheid is en
hoe we het kunnen oplossen. ME is ME en niet iets anders. Ik hoop dat
mensen eindelijk zullen gaan snappen waarom.
Ik wil even een disclaimer erbij zetten. Mensen met ME krijgen vaak te horen dat ME tussen je oren zit. Dit vind ik een probleem, maar niet om de redenen die sommigen er op aanhouden over waarom dit een probleem is. Voor mij zijn dit de problemen:
* Je plaatst een fysieke aandoening in de categorie psychische aandoeningen. Beiden hebben hun eigen vormen van behandelingen. Door dat te doen staat een proffesioneel iemand gewoon goede behandeling in de weg.
* Wanneer iemand dat zegt, professioneel of niet, zeggen ze eigenlijk: Dingen dat tussen je oren zit hoeven we niet serieus te nemen. Problemen tussen de oren zijn niet echte problemen, niet echte ziektes, bullshit dus. Dat is wat je zegt. Laten we even niet vergeten dat ziekten in beide kampen voor serieuze problemen kunnen zorgen voor een ander. Laten we ook niet vergeten dat psychische klachten extreem debiliterend werken. En laten we zeker niet vergeten dat daarnaast vele psychische klachten ook een fysieke oorsprong hebben, letterlijk dingen in de brein die niet goed werken. Het is enorm denigrerend tegen alle mensen met psychische aandoeningen als je vind dat dat niet serieus genomen moet worden.
* Jij bent alleen maar bezig met hoe je kan doen dat chronische zieke mensen er zelf iets aan kunnen doen wanneer ze ziek worden, en hoe het niet komt dat ze gewoonweg vette pech doet, je bent in ontkenning over het feit dat het gewoonweg iedereen kan overkomen en dus doe jij alsof je beter dan iedereen de reden weet omdat het beter bij jouw wereldbeeld past.
* Jij zegt als je dit zegt als niet arts, dat jij wel even beter weet dan de zieke, en de artsen, hoe het daadwerkelijk zit. De kans dat jij het beter weet is euh... niet aanwezig.
En zolang CVS en SOLK deze reactie nog meer oproept dan ME dat doet, toont dat opnieuw aan waarom de naam ME telt. Namelijk punt 1. Het staat onze behandelingen in de weg. Multi-disciplinaire behandelingen is niets mis, zeker omdat je misschien moet leren met de klap om te gaan dat je chronisch ziek bent en misschien wel wat gesprekken kan gebruiken, maar zodra het voor de psychiater een reden wordt om in de stoel te zitten van artsen, dan hebben we dus een probleem.
Hoe noem jij deze aandoening? ME? CVS? En als je een of de andere naam gebruikt, ben je nu van mening verandert over welke naam je wilt gebruiken?
het meeste is weer een 'feest' van herkenning *zet maar weer een raam open tegen de verflucht die maar blíjft hangen* en je bent in elk geval nog helder genoeg om prima te bloggen!
BeantwoordenVerwijderenik gebruik ME en CVS en soms zelfs SOLK door elkaar omdat ik vind dat ze alledrie het nét niet zijn, het hangt een beetje af van wie ik voor me heb..
uhh SEID niet SOLK, want die is tuurlijk compleet onzin ;p
BeantwoordenVerwijderenen had jij suggesties voor betere benamingen?
Dag Jacqueline
BeantwoordenVerwijderenDank je wel om je bedenkingen te illustreren en te delen.
Na al mijn typwerk bleek dat ik te veel tekens had gebruikt voor 1 bericht :-( en moest ik me noodgedwongen behelpen via copy/paste en Word.
Ook ik kreeg heel recent de diagnose CVS/fibromyalgie. Een diagnose die hard aankomt, maar eigenlijk er in feite al jaaaaren zat aan te komen (POTS), tot een juweeltje van een dokter die me door en door kent (eindelijk) de afzonderlijke puzzelstukjes in elkaar deed passen, en me doorverwees naar het nog enige erkende diagnosecentrum voor CVS in Vlaanderen, nl. UZ Gasthuisberg Leuven. De diagnose en erkenning heb ik dus al (na vele tests en onderzoeken), maar de volgens hen momenteel enige hoop op verbetering/genezing (?) moet nog beginnen. Dit kan ten vroegste april, want ze krijgen de enorme wachtlijsten amper bijgewerkt. En ondertussen gaat het van kwaad naar erger...
De benamingen CVS en ME vind ik ook ontoereikend. Beschamend zelfs! Want het is inderdaad zoveel meer dan (louter) vermoeidheid en ontstekingen. De Amerikaanse benaming omschrijft het beter vind ik : "CFIDS" = CFIDS of Chronic Fatigue and Immune Dysfunction Syndrome veronderstelt dat de chronische vermoeidheid wordt veroorzaakt door een verstoord en meer bepaald hyperreactief immuunsysteem. Vertaald zou dit dan CVISS worden : chronisch vermoeidheids- en immuniteitsstoornissyndroom.
Zelden hoor/lees je ook de Amerikaanse benaming PVFS of Post-Viral Fatigue Syndrome : gaat uit van de veronderstelling dat de ziekte wordt uitgelokt door de afweerreactie van het lichaam tegen een, niet nader bekend virus, al heeft dit méér betrekking op de mogelijke oorzaak (nà een virusinfectie of heelkundige ingreep, ipv dat het 'tussen je oren zit'), dan wel op het ziektebeeld en de klachten zelf.
CFIDS vind ik zelf de beste benaming. Het bevestigt dat het niet (louter) tussen je oren zit, maar dat het ook een gevolg is van, of een effect heeft op je hele biomedische (niet-)functioneren. Mensen reageren dan ook anders, en zullen je minder snel confronteren met opmerkingen als 'iedereen is al wel eens moe...'
Dit kan tevens verklaren waarom ik al bijna 20 jaar psoriasis heb, wat ook een auto-immuunziekte is, en al even hardnekkig als mijn CVS en fibromyalgie.
(vervolg)
BeantwoordenVerwijderenEn zo kom je ineens te weten dat ik een flink stuk ouder ben dan jij ;-) Vorige week werden we met een 10- à 12-tal nieuwe CVS-patiënten uitgenodigd in het CVS-centrum in UZ Leuven voor een educatieve groepssessie ivm de ziekte (al spreekt men nog steeds liever over 'syndroom' ivm de onverklaarbaarheid vd diagnose). Het viel me op dat het allemaal vrouwen waren, wat ook logisch is volgens de uitleg daar want vrouwen kunnen en doen ook veel meer dan mannen, zijn een magneet voor stress-situaties, en kunnen owv hormoontoestanden enz... er moeilijker mee omgaan. Weer die link naar het psychische dus :-(
De meeste aanwezigen waren vrouwen tussen 18 en 32 jaar schat ik, nog 2 à 3 +40'ers, en ikzelf als enige +50'er.
Besluit :
1) Blij dat er tijd voor ons gemaakt werd, en best veel bijgeleerd.
2) Ontgoocheling omdat het psychische benadrukt werd, en weinig aandacht ging naar het biomedische ("omdat dat 'voor ons' veel te ingewikkeld was" volgens de spreker (professor)???).
3) Nog méér schuldgevoelens dan ik al had, omdat wij blijkbaar niet met stress kunnen omgaan, en ons hele denken en leven moeten gaan omgooien?
Doorverwijzing naar CGT en GET... Over medicatie en zo is zelfs niet gesproken, want zij "zijn enkel een diagnosecentrum, en geen behandelcentrum'. M.a.w. Trek uw plan, en regel alles via de huisarts (die mij nog amper opgevolgd heeft sinds hij mij vorig jaar januari al zei dat hij er geen raad meer mee wist, en me doorverwees naar accupunctuur en lezing van lichaamsenergievelden)! :-(
Ook al zit ik al anderhalf jaar thuis... Ik heb gelukkig schatten van collega's en een superdirecteur die van mij een 1ste plaats krijgen op de ranking van collegialiteit en begrip. Een stapel kaartjes, mailtjes, app'jes, bezoekjes... Nog steeds!
En een super echtgenoot, en 2 geduldige zoons + schoondochters!
Wat wil een mens nog méér?
Mijn leven terug?! Zij het in aangepaste versie van voorheen :-(
Veel sterkte Jacqueline! Zorg voor jezelf! Je bent niet alleen...
Liefs
Gerd