Isolatie
Sinds de Covid19 enkele weken geleden ook Nederland raakte, ziet iedereens leven er anders uit. Ook de mijne. Niet omdat ik in isolatie zit. Een geisoleerd leven is niet nieuws voor mij. Ik heb chronische aandoeningen en ben gehandicapt. Veel van wat jullie doormaken is voor mij vrij normaal. Het is echter toch enigszins anders voor mij omdat jullie nu ook in isolatie zitten. En er is iets wat mij opvalt.
De moet in moeten
7 dagen per week wordt ik nu ‘s ochtends gewekt door een hamer hier, elektrische zaag daar, niet te vergeten de houtversnipperaar een paar straten over. Ik geloof dat de buren aan 1 kant het balkon aan het verbouwen is. Ik open met mijn nog vermoeide hoofd mijn social media en ook daar is het luid. De broden vliegen mij om de oren (yummie), iedereen is online aan het trainen, en alle boodschappen gaat gepaard met de boodschap ik/jij moet.
Ik moet een boek schrijven!
Een nieuwe vaardigheid leren!
Schilderen!
En koken!
En afvallen!
En vooruit werken in mijn studie!
En en en…..
Ondertussen zie ik tussen die boodschappen door ook boodschappen verschijnen die aangeven dat iedereen overwelmd raakt door de vrije tijd die ze hebben en de grote hoeveelheid dingen die ze denken dat ze moeten doen die gewoon niet realistisch passen in de tijd die ze hebben. Die mensen voelen zich schuldig omdat het gevoel van MOETEN een situatie creëert waarin zij voelen dat zij die tijd WEL zouden moeten hebben.
Stop! Stop! Stop! Wat jij hebt is isolatie FOMO en wat jij doet is jezelf richting een burnout werken. Niet alles wat je kan doen, moet je ook daadwerkelijk doen. Stop met jouw leven meten in hoeveel je hebt gedaan maar start met jouw leven meten in wat je leuk vind.
Wat is FOMO?
FOMO is de acronym voor Fear Of Missing Out, de angst om wat te missen. Het kan vele vormen aan nemen maar het komt neer op dezelfde soort angst. Om achter te lopen bij anderen, of mogelijk buitengesloten te worden, of dingen niet meegemaakt te hebben. We hebben het idee dat we onze tijd zo maximaal mogelijk te moeten gebruiken. Maar in isolatie staan we allemaal stil op onze plek en zien we de tijd ongebruikt langs ons heen gaan. Althans, ongebruikt, zoals wij normaal productiviteit meten.
Dit kan behoorlijk overwelmend zijn wanneer je niet gewend ben aan stilstaan en jouw idee van dingen doen zich vooral oriënteert buiten het huis. Hoe benut je je tijd zo maximaal mogelijk? Daarnaast is FOMO ook aanstekelijk. Zoveel mensen zijn bezig met zoveel mogelijk dingen doen binnenshuis, hoe ga jij besluiten wat de beste benutting is van jouw tijd?
FOMO is zoals het is omdat we leven in een maatschappij dat waarde meet in productie en productiviteit omzet in kapitaal. We bouwen onze zelfwaarde vaak op dezelfde waarde. Niet wat we zijn en wie we zijn, maar wat we kunnen doen. En juist daarom weten mensen met een beperking beter dan ieder ander hoe schadelijk FOMO wel niet kan worden.
Fomo met een beperking
Mijn hele leven ben ik al chronisch ziek. Meer dan een decennium geleden raakte ik voornamelijk huisgebonden en voor meer dan 4 jaar spendeer ik het meeste van mijn tijd in bed. Ik ben veel mensen verloren omdat ik niet meer kon doen wat ik voorheen kon doen, en mensen mijn waarde niet wisten te meten in wie ik was maar in wat ik wel en niet kon doen. Op mijn partner en af en toe wat familie na, raakte ik buiten de online wereld in een isolement. En door dat isolement raakte ik in crisis. Wat was mijn waarde buiten mijn productiviteit?
In plaats van introspectie en luisteren naar mijn lichaam was mijn eerste reactie: Als ik niet een waarde heb buiten de deur en in de ogen van andere mensen, moet ik mijn waarde vinden binnenshuis. Maar dan wel op zo’n manier dat ik alles ga doen wat ik binnenshuis kon doen. Want met FOMO, kan je soms niet kiezen wat je moet doen omdat je zoveel mogelijk alles wil ervaren wat je mogelijk kan doen.
Het was, niet verrassend, al snel een vicieuze cirkel. Doordat ik alles wou doen, overwelmde ik mijn lichaam en kon ik helemaal niets en voelde mij daarover schuldig, of wanneer ik een hele dag vol plande was ik gefocust enkel op wat ik af niet af kreeg en verloor ik zicht op wat ik allemaal wel gedaan had. Ik voelde mij erg emotioneel continu door wat ik ervaarde als mijn tekortkomingen. Ik kon niet doen wat andere mensen konden. I was missing out.
De cyclus doorbreken
Ik zit inmiddels al een tijdje niet meer vast in deze cyclus al val ik er nog regelmatig in terug. Het is een lange weg om af te leggen om er uit te komen. Want het is niet alleen jouw eigen gedrag afleren maar leren omgaan met geïnstitutionaliseerde validisme, en wat voor meeste mensen nog eigenlijk wordt gezien als maatschappelijk geaccepteerd gedrag.
Ik ben begonnen met mijzelf te meten in dingen die ik wel gedaan heb en niet wat ik niet gedaan heb. Dit is nog steeds meten met productiviteit maar je moet ergens beginnen. Ik telde de kleinste dingen mee omdat ik weet dat wat klein is voor 1 persoon een berg is voor een ander, en om eerlijk te zijn, met chronische ziektes is vaak de kleinste heuvel een berg. Van douchen tot koken, van lezen tot social media post, alles telde mee en ik zag steeds meer in hoeveel van die kleine dingen per dag ik deed. Hoeveel productiviteit wij wegzetten als maatschappij als iets er wat er niet toe doet.
Vervolgens ging ik luisteren naar mijn lichaam en mijn behoeften. Wat kan ik doen die dag? Waar liggen mijn grenzen? En wat belangrijker is: Wat wil ik doen die dag wat binnen die grenzen liggen? Niet wat moet ik doen, wat wil ik doen? Ik vulde niet mijn dag in met enkel moeten, al hebben we allemaal moeten dingen die we moeten doen gedurende de dag zoals zelfzorg of koken of de katten eten geven etc, niet alles is een moet. Het waren simpele stappen maar het gevoel van FOMO was er niet altijd meer. Mijn leven, nee mijn leven is, okay zoals hij het is; en van FOMO werd ik niet en word ik niet blij.
FOMO, de sequel
Toen kwam COVID19 en ondanks social distancing waren er opeens heel veel mensen up in my space. Iedereen online had wat te vertellen over wat jij moet doen met jouw tijd in isolatie. Het is bijna onmogelijk om die boodschappen niet te internaliseren. Wij moeten vooral bezig zijn. Het gevoel is gewoon dat het not done is om stil te staan. Daarnaast zijn COVID en andere dingen die jouw gezondheid treffen ook ontzettend eng en dat versterkt het gevoel van Ik moet niet nog meer stilstaan. Alsof productiviteit alles buiten de deur kan houden. En voor sommigen zal dit helpen. Maar wanneer FOMO jouw mentaal breekt is de vraag of je hier bij echt geholpen wordt.
Wanneer COVID een mentale impact op jou heeft, kan FOMO het effect hiervan ook verzwaren. Wanneer je vooral bezig bent met de dag door komen, hoe het ook moet, is het zo dat de schuldgevoelens over hoe om te gaan met jouw vrije tijd vaak iets is wat de angst of de depressie of andere gemoedstoestanden kan versterken. We zijn bezig met het proberen een pandemie te overleven en we zijn soms ook in de rouw voor mensen die wij verloren hebben. Hier mag best ruimte voor zijn. We mogen ruimte houden voor wat voor velen collectieve trauma is. Niemand is een minder persoon omdat ze niet uit bed kunnen komen. Niemand.
Luister naar mensen met een beperking
Ik snap wel waar de FOMO vandaan komt. Wij snappen wel waar het vandaan komt. Wij hebben dezelfde gevoelens ervaren die isolatie oproept. Wat patronen doorbreken oproept. Wat niet weten wat je met jouw tijd moet doen oproept. Dit is raar voor jullie. Deze tijden zijn eng. Iedereen zegt dat ik wat moet met mijn tijd, wat moet ik hiermee? Mocht je last hebben van FOMO en dat willen stoppen hebben wij wel tips voor jullie.
Wees zacht voor jezelf, eerst en ten alle tijden. Vraag jezelf de moeilijke vragen. Wat wil ik? Wat heb ik nodig? Waarom hecht ik meer waarde aan zwaardere taken dan kleinere taken zoals bv de planten water geven? Wat vind ik fijn om te doen? Wat wil ik vandaag doen? Wat moet ik echt doen vandaag omdat het werk/huishouden/zelfzorg is en hoe vul ik de rest in naar mijn eigen wensen?
Als je bepaalde mensen, of bepaalde onderwerpen tijdelijk moeten muten of blocken op social media om jezelf niet te laten meetrekken in dat gevoel van moeten, doe dat. Als je nieuws wil ontwijken omdat je daar beter door voel doe dat. Als je offline moet, doe dat. Als je wel druk bezig wil zijn doe dat. Het gaat uiteindelijk om wat jij wil. Het gaat om jouw mentale en fysieke gezondheid, en niemand kent wat jij nodig hebt op dit moment beter dan jijzelf dat weet.
You’re not missing out. Rusten is ook wat doen. Omdat dat misschien niet binnen de maatschappelijke norm van dingen doen valt, betekent het niet dat het slecht is om te doen. Je bent bezig jezelf door een pandemie te helpen. Dat is echt al actie genoeg hoor.
En mocht jij een van die mensen zijn die tegen mensen loopt te vertellen dat als ze niet dit of dat doen met hun tijd nu in isolatie dat dat een negatieve reflectie van hunzelf is, heb ik maar 1 boodschap voor jou: Shhhht. Don’t. You’re not helping.
Reacties
Een reactie posten